Dziecko z kamicą pęcherzyka żółciowego – jak rozpoznać objawy?
W obecnych czasach kamica żółciowa stała się chorobą, która nie dotyczy wyłącznie osób dorosłych. Coraz częściej diagnozuje się ją również u dzieci. Jej przyczyną jest powstawanie złogów z cholesterolu lub utrudniony odpływ żółci z powodu upośledzonego skurczu pęcherzyka. Najczęstszym objawem choroby jest atak kolki żółciowej.
Skąd biorą się kamienie żółciowe?
Kamica pęcherzyka żółciowego staje się coraz częściej rozpoznawaną chorobą u dzieci. Kamienie żółciowe wytwarzają się wtedy, kiedy w żółci powstaje więcej cholesterolu, niż może się rozpuścić. [1,2] Innym powodem może być upośledzona motoryka pęcherzyka, mimo, że jej skład pozostaje niezmieniony. [2] Obserwuje się różne rodzaje kamieni: cholesterolowe, barwnikowe i mieszane. Złogi powstające w pęcherzyku żółciowym zazwyczaj zbudowane są z cholesterolu lub są mieszane. Wśród dzieci najczęściej występują kamienie cholesterolowe. [1]
Kto jest najbardziej zagrożony wystąpieniem choroby?
Zagrożone wystąpieniem tej choroby są m.in. wcześniaki, dzieci żywione całkowicie pozajelitowo, osoby, u których występują zakażenia układu moczowego, genetyczne uwarunkowania oraz otyłość. [1] Choroba dotyka częściej dziewczynki. Nie bez znaczenia pozostaje dieta. Można zwiększyć ryzyko zachorowania, podając dziecku posiłki wysokokaloryczne, bogate w tłuszcze, ubogie w błonnik pokarmowy. Kamica częściej występuje u dzieci cierpiących na chorobę Crohna, zespół Gilberta. Szczególną ostrożność należy zachować u dzieci, które urodziły się przedwcześnie z małą i bardzo małą masą urodzeniową ciała. [4]
U dzieci otyłych ryzyko wystąpienia kamicy pęcherzyka żółciowego wzrasta o 2% z BMI powyżej 30kg/m2. W takich przypadkach rozwojowi choroby sprzyjają hiperinsulinemia i zespół metaboliczny. Mimo nadmiernej masy ciała należy unikać gwałtownego odchudzania dziecka. Proces ten powinien zachodzić powoli, najlepiej pod okiem specjalisty. Szybki spadek wagi może zwiększać ryzyko wystąpienia kamicy. [3]
Objawy kamicy pęcherzyka żółciowego u dzieci
Choroba zwykle przebiega bezobjawowo. Nieleczona może prowadzić do przewlekłego zapalenia pęcherzyka żółciowego oraz ostrego zapalenia trzustki, jednakże takie powikłania występują rzadko. [1,4]
Typowym objawem choroby jest napadowy ból brzucha, czyli kola żółciowa. Ból jest silny i zazwyczaj odczuwalny w prawym podżebrzu. Zwykle pojawia się po posiłku i może promieniować do prawej łopatki. Mogą towarzyszyć mu nudności i wymioty. Trwa 1-3 godzin. Wystąpienie żółtaczki, czyli żółtego zabarwienia twardówek oczu i skóry, najczęściej świadczy o kamicy przewodowej. [1,2]
U dzieci częściej występują objawy niespecyficzne, czyli niestrawność, nudności, wzdęcia, zaparcia, tępe pobolewania w prawym podżebrzu lub nadżebrzu. W sytuacji, kiedy choroba zaczyna objawiać się bólami, konieczna jest interwencja chirurgiczna. Najczęściej zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego wykonuje się u starszych dzieci z występującą otyłością. [1,2,4]
Objawy kamicy pęcherzyka żółciowego nie są specyficzne, dlatego mogą świadczyć o innych chorobach. Podobne dolegliwości występują u osób z cukrzycą, otyłych, stosujących niektóre leki.[2]
Jak diagnozuje się kamicę?
Chorobę potwierdzić można za pomocą badania USG. Najpierw mierzy się objętość pęcherzyka na czczo, a następnie podaje się odpowiedni preparat lub specjalny posiłek – pół tabliczki mlecznej czekolady. Po upłynięciu 30-60 minut ocenia się ponownie objętość pęcherzyka. Takie badanie jest bezpieczne dla dziecka. [2]
1. Niewiadomska O. et.al Charakterystyka kliniczna dzieci z kamicą pęcherzyka żółciowego – badanie dwuośrodkowe. Post Nauk Med; 2014: XXVII (3): s.145-149
2. Czkwianianc E. et.al Ocena zaburzeń kurczliwości pęcherzyka żółciowego w różnych stanach chorobowych, przebiegających z bólami brzucha u dzieci. Pol Merkuriusz Lek; 2009: XXVI (155): s.420-424
3. Gawlik A., Zachurzok-Buczyńska A., Małecka-Tendera E. Powikłania otyłości u dzieci i młodzieży. Endokrynol Otyłość; 2009: 5 (1): s.19-27
4. Uścinowicz M. et.al. Częstość i przyczyny hospitalizacji dzieci z kamicą żółciową – obserwacje własne. Med Wieku Rozw; 2011: 4: s.467-471
